مؤلفه‌های بنیادین اندیشة عدم خشونت در دائویسم؛خوانشی در چهارچوب فرهنگ چینی

مفهوم عدم خشونت در فرهنگ چینی از زمینه‌های قابل توجهی برخوردار است و عموم مکاتب فکری در این فرهنگ به نوعی بدان تمایل دارند. با این حال، دائویسم، به‌منزلة یکی از مکاتب محوری در فرهنگ و تفکر چینی، با بهره‌گیری از استعارة «دائو» (به معنای «راه») در مفهومی بسیط که متناقض‌ها را در بر می‌گیرد از شجاعت دست‌یابی به معرفتِ «یک‌ بودن» همه‌چیز و «بی‌عملی» منطبق با طبیعت، به‌منزلة رویه‌ای برای پرهیز از خشونت و سامان‌دهی جامعه‌ای مبتنی بر هم‌دلی و مهربانی، بهره می‌گیرد. در مقالة حاضر بر آن‌ایم که، ضمن بررسی زمینه‌های اجتماعی و فکری شکل‌گیری دائویسم در تفکر چینی، جلوه‌های «عدم خشونت» را در کتاب دائو دِ جینگ بررسی کنیم. بدین منظور، نخست با بررسی فرهنگ چینی و جریان‌های فکری رقیب دائویسم در این فرهنگ (کنفوسیوس‌گرایی و بودیسم)، پیشینة مفهوم «دائو» بررسی می‌شود و در ادامه، با تحلیل محتوای پاره‌های مختلف دائو دِ جینگ آموزة مورد نظر بررسی خواهد شد.